İnternetin Geleceği: 5 Soruda Metaverse Nedir?

Son zamanlarda giderek daha fazla tartışılır hale gelen metaverse kavramının ortaya çıkışı aslında 90’lı yıllara dayanıyor. Konseptin kendisi ise dijitalleşmenin ve sanal dünyanın giderek genişleyen kapsama alanıyla hayatlarımızda uzunca bir süredir yer ediniyor. Örneğin oyun dünyasında, “açık dünya” kavramı oldukça uzun bir süre önce hayatımıza girdi bile.

Son yılların çılgın trendi NFT eserler ise şimdiden hayatımızdaki yerini aldı. Yakın zamanda sadece JPEG dosyadan ibaret olan NFT tablo, dijital sanat eseri olarak 69 milyon dolara satıldı. Kripto paralar ise şimdiden metaverse deneyimini yaşamaya başladığımızı kanıtlıyor. Bu durum gösteriyor ki metaverse terimi gerçekliğimize hiç de uzak değil.

1.Metaverse Nedir?

İlk bakışta Sanal Gerçekliğin (VR) gelişkin bir versiyonu olarak yorumlanabilecek Metaverse’ün bundan çok daha fazlası olduğunu söylemek mümkün. Kavram, Yunancada “sonra, öte” anlamlarına gelen “meta” ve İngilizcede “evren” anlamına gelen “universe” sözcüklerinin birleştirilerek üretilen bir kavram: “Evreninötesi”.

Metaverse ne anlama gelir? Basitçe ifade etmek gerekirse, metaverse gündelik hayatlarımızda dijitalleştirilebilecek her şeyin sanal gerçekliğe aktarılması ve bu dijital dünyaların birleştirilmesiyle ortaya çıkan kolektif bir sanal paylaşım alanına verilen bir isimdir.

İnternet artık 2 boyutlu evrenden çıkıp 3 boyutlu dijital bir evrene taşınacak. Sanal gerçeklik gözlüklerinin yardımıyla, gündelik hayatımızın bir parçası olup da dijitalleştirilebilecek her şey 3 boyutlu hale gelerek dijital bir evrene aktarılacak.

2. Kavram ilk olarak Ne Zaman Ortaya Çıktı?

Metaverse kavramı ilk olarak 1992 yılında yayımlanan Snow Crash isimli bilim kurgu romanında ortaya atıldı ve o günden bugüne Avatar, Altered Carbon, Ready Player One ve Otherland gibi çok sayıda kurgusal esere konu oldu.

Facebook’un CEO’su Zuckerberg’in son hamlesiyle beraber bilim kurgunun gerçekliğe dönüşmesi süreci de başlamış oldu. Mark Zuckerberg daha önce facebook kullanıcılarının artık kendilerini “bir sosyal medya şirketi olarak değil, metaverse şirketi olarak göreceğini” ifade etmişti.

Tam da bu nedenle 2004 yılında kurulan firmanın adı metaverse kavramını çağrıştıran şekilde Meta olarak değiştirildi.

Aslında bakılırsa WEB 3.0 ile birlikte zaten dijital kanallar aracılığıyla çevrimiçi olarak iletişim kurabiliyorduk. Ne var ki metaverse ile dijital etkileşim artacak, yüz ifadeleri ve mimikler bu gerçekliğe aktarılabilecek farklı mekan, arsa ve gerçekliklerin hatta hayali evrenlerin dijital tasarımları mümkün hale gelebilecek.

Kripto paralar bu sanal evrendeki ekonominin itici gücü olması ise oldukça muhtemel.

3.Metaverse Coin Projeleri Hangileridir?

Metaverse temalı kripto para projeleri, özellikle Facebook’un Meta hamlesiyle beraber oldukça revaçta.

Metaverse coinleri, sanal nesneler, NFT temalı ürünler ve oyun dünyasında geçerli bir coin türüdür.

Nft Nedir?

NFT, kripto para birimleri teknolojisi olan blok zincirinde (blockchain) kullanılan bir terimdir. Kripto para birimleri gibi, NFT’ler de blok zincirindeki kayıtlardır, ancak bir para birimi olarak işlev göstermezler. NFT, “Non-Fungible Token” (Değiştirilemez Jeton) kelimelerinin baş harflerinden oluşur ve tekil varlıkların dijital olarak kaydedilmesini sağlar.

Sanal ortamlarda, bitcoin borsası ve altcoin olarak metaverse coinlerin piyasa değerlerinin çok üstüne çıkabileceği geleceğin para birimleri olabileceği konuşuluyor.

Bu noktada ilk metaverse tabanlı oyun projelerinden olan Decentraland adlı oyundan bahsedilebilir.

Decentraland, bir başka oyun olan Minecraft mantığıyla yaratılmış ilk metaverse tabanlı oyun projelerinden biri.

Platformla bağlantılı üç token bulunuyor:

1.MANA

2.LAND

3.ESTATE

Hepsi, Decentraland ekonomisinin farklı alanları için bir arada çalışır. Ayrıca bu platform, kullanıcıları tarafından merkezi olmayan özerk bir kuruluş olan Decentraland DAO aracılığıyla yönetilmektedir.

Lider kripto para Bitcoin, 25.000 doların civarında seyrediyor ve düşme yönünde işlem görüyor. Fakat 3 metaverse coin projesi son zamanlarda yükselişte. Metaverse coin’ler son dönemde oldukça revaçta ve bu altcoin’ler yatırımcıların dikkatini çekiyor.

4.Metaverse Dünyası Güvenli Mi?

Bilim ve teknoloji dünyası açısından oldukça çığır açıcı olan metaverse projesi, sık sık veri güvenliği ve gizlilik kurallarını ihlal etmesiyle gündeme gelen Facebook’un yeni bir hamlesi olduğu için birçok kişide şüphe de uyandırıyor.

Bu yepyeni dünya, yaygın bir şekilde güvenli mi, sorusunu da beraberinde getiriyor.

Öncelikle belirtmek gerekir ki henüz metaverse ortamında toplanan verilerin nasıl değerlendirileceği oldukça belirsiz bir başlık.

Tekno-skeptisizm yaratan bir diğer başlık ise, tamamen sanal bir evrende oluşacak sosyalleşmenin toplumsal ilişkileri olumsuz yönde etkileyebileceğine dair kuşkular.

Öte yandan, internet ortamına göre çok daha interaktif, 3 boyutlu bir ortamda, siber zorbalığın ve tacizin sosyal medyadan bile daha büyük sorunlar yaratabileceği konuşuluyor.

Çünkü metaverse, insanların dışarıdan dahil olduğu bir evren değil, bizim doğrudan dijital bir fiziksellikle içinde olduğumuz bir dünya.

5.Yeterli Teknoloji Var Mı?

Son zamanlarda ortaya çıkan kulaklık ve gözlük setleriyle VR teknolojisi çok gelişti. Bu araçların yardımıyla, oyuncular sanal dünyada gezerken kendi gözleriyle 3 boyutlu bir evrenin içine girebiliyorlar. Örneğin 2020 yılında Oculus oyun setleri en çok talep gören yeni yıl hediyelerinden biri oldu.

Başta da belirttiğim gibi, NFT’nin son dönemde gördüğü ilgi de dijital ürünlere sahip olmaya ilişkin arzunun artığını gösteriyor: Sanal ekonomi büyüyor. Kuşkusuz daha gelişkin bir dünya için daha gelişkin, güvenilir bağlantılara, 5G teknolojisin gelişmesine ihtiyaç var. Şu an için metaverse evrenin ayağını bastığı zemin için yeterli teknolojinin olmadığını rahatlıkla söyleyebilirim

Milyarlarca insanın hiperrealistik bir evrende etkileşim içine girmesi için ciddi bir altyapı gerekiyor. Facebook ya da yeni adıyla Meta, bu alana 50 milyon dolarlık bir yatırım yapacağını şimdiden duyurdu bile.

Bir başka teknolojik problem ise yukarıda değindiğim sanal gerçeklik ve artırılmış gerçeklik gözlükleriyle ilgili. Bunlar oldukça sıcak ve ağır gözlükler olduğu için uzun süre kullanmak zor ve şimdilik oldukça pahalı.

Ancak yapılan yatırımlar ile bu teknolojik zorlukların aşılmasının oldukça kolay olduğu söyleniyor.

İş dünyası ve metaverse hakkında yazdığımız diğer yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.

Metaverse İş Dünyasını Nasıl Değiştirebilir?